🔎 สาระสำคัญ
-
สังคมปัจจุบัน กลับหัวกลับหางการให้คุณค่า:
-
งานดูแล (care work) และการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมมีค่าแท้จริงแต่กลับถูกมองข้าม
-
การเก็งกำไรทางการเงิน ได้รับการยกย่องแม้ไม่ได้สร้างคุณค่าแท้จริง
-
🏛️ แนวคิดเรื่อง "มูลค่า" ในประวัติศาสตร์
1️⃣ Aristotle:
-
แยก "wealth" ธรรมชาติ (เช่น อาหาร) กับ "wealth" ประดิษฐ์ (เงินเพื่อเงิน)
-
วิจารณ์การสะสมเงินแบบ "chrematistics" ซึ่งบ่อนทำลายคุณธรรมสังคม
2️⃣ Davanzati:
-
สังเกตว่า ความขาดแคลนสร้างมูลค่า แต่ก็ขัดกับสวัสดิภาพมนุษย์
3️⃣ Adam Smith:
-
ชี้ว่า ตลาดต้องฝังอยู่ในกรอบจริยธรรม
-
ปริศนาน้ำกับเพชร (Water-Diamond Paradox) แสดงให้เห็นการล้มเหลวของตลาดในการกำหนดมูลค่าที่แท้จริง
4️⃣ Marx:
-
วิจารณ์ "commodity fetishism": ความลุ่มหลงในมูลค่าแลกเปลี่ยนจนลืมความต้องการแท้จริงของมนุษย์
⚠️ ปัญหาหลักในปัจจุบัน
-
ทฤษฎีมูลค่าเชิงอัตวิสัย (Subjective Value Theory) ครองความคิด:
-
ให้มูลค่าเป็นไปตาม ราคาตลาด ไม่ใช่คุณค่าที่แท้จริง
-
ล้มเหลวในการรับมือกับ market failure:
-
การผูกขาด (เช่น Amazon, Google)
-
การตั้งราคายาที่สูงเกินจริง
-
ความล้มเหลวในการจัดการ climate change
-
-
-
GDP & การวัดความเจริญทางเศรษฐกิจ:
-
ไม่วัด "งานที่ไม่มีราคา" เช่น การดูแลผู้สูงอายุในครอบครัว
-
ไม่สะท้อน welfare ที่แท้จริงของสังคม
-
🌍 วิกฤติ Climate Change: ตัวอย่างชัดเจน
-
ระบบเศรษฐกิจปัจจุบัน:
-
ไม่กำหนด "มูลค่า" ให้กับบรรยากาศหรือระบบนิเวศ
-
ส่งเสริมการปล่อยคาร์บอนเพราะ "คุ้มในเชิงกำไรระยะสั้น"
-
-
ผลลัพธ์:
-
trajectory ปัจจุบันนำไปสู่การเพิ่มขึ้น 3–4°C ภายในศตวรรษนี้
-
ความเสียหายทางเศรษฐกิจมหาศาล แต่ตลาดยังล้มเหลวในการกำหนดราคา "habitability of Earth"
-
🕊️ ทางออก: Values-based Leadership
✅ 5 คุณสมบัติของผู้นำที่เน้นคุณค่า (values) ไม่ใช่ราคา (value):
1️⃣ Purpose: มีเป้าหมายที่ชัดเจนเพื่อส่วนรวม
2️⃣ Perspective: เห็นทั้งภาพรวมและความแตกต่างระหว่างผู้คน
3️⃣ Clarity: อธิบายเรื่องซับซ้อนให้เข้าใจง่าย
4️⃣ Competence: เน้นการปฏิบัติที่มีประสิทธิภาพ
5️⃣ Humility: กล้ารับฟัง แก้ไขเมื่อผิดพลาด
⭐ บทสรุป
โลกกำลังต้องการ การกลับมาสู่การวัดมูลค่าแบบ objective ที่เน้นสิ่งที่หล่อเลี้ยงมนุษยชาติจริง ๆ เช่น ความเป็นธรรม ความสามัคคี การดูแลคนรุ่นต่อไป และความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม
ต้องมี การเปลี่ยนแปลงจาก "ตลาดเป็นนาย" ไปสู่ "ตลาดเป็นเครื่องมือ" ภายใต้คุณค่าสังคม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น